Nho Quan có diện tích tự nhiên gần 460 km² và dân số 148.514 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 17%, chủ yếu là người dân tộc Mường với 17%.Nho Quan gồm có thị trấn Nho Quan và 26 xã.
Nho Quan có dòng sông Bôi nối với sông Hoàng Long ra sông Đáy. Ngoài ra còn có sông Lạng và sông Bến Đang. Huyện có quốc lộ 12B, 45, tỉnh lộ 438, 477, 492 chạy qua.
Địa hình huyện Nho Quan hầu hết là đồi núi, bao gồm các xã phía Tây Bắc và Tây Nam và phía Bắc huyện, bên cạnh đó còn có một số xã thuộc bán sơn địa và đồng chiêm trũng. Địa hình thấp dần từ Bắc xuống Nam, từ Tây sang Đông, độ cao so với mặt nước biển từ +3 đến +5 độ. Rừng Nho Quan chiếm 20% diện tích tự nhiên, có nhiều cây cối và cầm thú có giá trị. Rừng đồi chạy dài tới 40 km từ Xích Thổ, Thạch Bình đến Sơn Hà, Quảng Lạc. Đặc biệt, Nho Quan có khu rừng nguyên sinh Cúc Phương với các thảm thực vật, động vật khá phong phú. Địa hình và cảnh trí của huyện rất đa dạng, phong phú…núi đá trập trùng, có nhiều hang động nổi tiếng. Thiên nhiên ban tặng cho Nho Quan nguồn tài nguyên thiên nhiên khá phong phú với mỏ đá vôi, đá đôlômít, than bùn, mỏ sét, nước khoáng nóng trữ lượng lớn; rừng nguyên sinh Cúc Phương với diện tích 22.200 ha lưu giữ một hệ sinh thái rừng đa dạng, nhiều động thực vật quý hiếm và những hang động, hồ đập độc đáo chứa đựng tiềm năng phát triển du lịch sinh thái thu hút du khách thập phương đến tham quan, nghỉ dưỡng.
Trong năm 2024, bám sát sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo các cấp, các ngành tập trung triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra, gắn với việc thực hiện Chủ đề công tác năm 2024 “Giữ vững kỷ cương, tăng cường trách nhiệm, đổi mới, sáng tạo, hiệu quả thực chất”, đạt và vượt 11/11 chỉ tiêu đã đề ra.
Kinh tế tiếp tục phát triển, sản xuất nông nghiệp đạt năng suất, giá trị cao. Cụ thể, trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản, giá trị sản phẩm được nâng lên đạt 132 triệu đồng/1 ha canh tác (tăng 12 triệu đồng/1 ha so với năm 2023); tổng sản lượng lương thực có hạt cả năm ước đạt 73,3 nghìn tấn, đạt 104,7% kế hoạch. Sản xuất công nghiệp trên đà phục hồi và phát triển. Doanh thu năm 2024 ước đạt 3.556 tỷ đồng, tăng hơn 500 tỷ đồng so năm 2023.
Hoạt động thương mại và dịch vụ ước đạt hơn 6.200 tỷ đồng, tăng gần 339 tỷ đồng so năm 2023. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện đến hết năm 2024 đạt gần 700 tỷ đồng, đạt 167,7% kế hoạch; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 68 triệu đồng, vượt kế hoạch năm và chỉ tiêu Đại hội đề ra.
Kết cấu hạ tầng được đầu tư xây dựng đồng bộ, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu và đô thị văn minh đạt kết quả tốt. Trong năm có 2 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (Quỳnh Lưu, Quảng Lạc), 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu (Xích Thổ); 23 thôn công nhận đạt chuẩn khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu.
Văn hoá, xã hội có nhiều tiến bộ, an sinh xã hội được đảm bảo; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững; công tác cải cách hành chính, phòng, chống tham nhũng, tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được tập trung chỉ đạo kịp thời, đúng quy định của pháp luật; hiệu lực quản lý, điều hành của chính quyền các cấp được nâng lên; triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ trong Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025.
Nho Quan có nhiều danh thắng để phát triển và khai thác du lịch như: động Vân Trình, hồ Yên Quang, hồ Đồng Chương và đặc biệt là vườn quốc gia Cúc Phương:
- Hồ Đồng Chương nằm ở 2 xã Phú Lộc và Phú Long. Đây là một hồ nước rộng với chu vi đường bao hơn 8 km. Xung quanh hồ là những vạt đồi thông soi bóng xuống mặt nước. Hồ Đồng Chương đã được đầu tư để trở thành điểm du lịch sinh thái, giải trí cuối tuần.
- Vườn quốc gia Cúc Phương là vườn quốc gia đầu tiên của Việt Nam. Trong khu vực rừng có động Người Xưa, suối nước nóng, cây Chò trên 1.000 năm tuổi và các trung tâm nghiên cứu, bảo tồn động vật .v.v
- Động Vân Trình thuộc xã Thượng Hoà là một động lớn nằm trong núi Mõ, được coi là “Nam thiên đệ tam Động”. Động được đưa vào khai thác du lịch theo tour cùng với suối Kênh Gà./.
Thực hiện Nghị quyết số 1318/NQ-UBTVQH15 của UBTVQH về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023 – 2025 huyện đã thành lập xã Phúc Sơn trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích tự nhiên là 10,01 km2, quy mô dân số là 5.426 người của xã Sơn Hà và toàn bộ diện tích tự nhiên là 17,88 km2, quy mô dân số là 5.850 người của xã Sơn Lai. Sau khi thành lập, xã Phúc Sơn có diện tích tự nhiên là 27,89 km2 và quy mô dân số là 11.276 người.
Xã Phúc Sơn giáp các xã Quảng Lạc, Quỳnh Lưu, Thanh Sơn; huyện Gia Viễn, thành phố Hoa Lư và thành phố Tam Điệp;
Huyện thành lập xã Thanh Sơn trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích tự nhiên là 5,56 km2, quy mô dân số là 3.585 người của xã Sơn Thành và toàn bộ diện tích tự nhiên là 6,46 km2, quy mô dân số là 3.818 người của xã Thanh Lạc. Sau khi thành lập, xã Thanh Sơn có diện tích tự nhiên là 12,02 km2 và quy mô dân số là 7.403 người.
Xã Thanh Sơn giáp các xã Phú Lộc, Phúc Sơn, Quỳnh Lưu, Thượng Hòa, Văn Phú và huyện Gia Viễn;
Nhập toàn bộ diện tích tự nhiên là 4,41 km2, quy mô dân số là 3.643 người của xã Lạng Phong và toàn bộ diện tích tự nhiên là 7,65 km2, quy mô dân số là 5.469 người của xã Văn Phong vào thị trấn Nho Quan. Sau khi nhập, thị trấn Nho Quan có diện tích tự nhiên là 14,96 km2 và quy mô dân số là 19.544 người.
Thị trấn Nho Quan giáp các xã Đồng Phong, Lạc Vân, Phú Sơn, Thượng Hòa, Văn Phương và Yên Quang;
Sau khi sắp xếp, huyện Nho Quan có 23 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 22 xã và 01 thị trấn.
Năm 2025, UBND huyện Nho Quan đề ra 9 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, trong đó tiếp tục ưu tiên cho thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội, tập trung thu hút đầu tư, phát triển cụm công nghiệp đồng bộ gắn liền với đô thị và dịch vụ hỗ trợ, phát triển kinh tế - xã hội gắn với văn hóa, bản sắc và du lịch thành ngành kinh tế chủ đạo. Hoàn thành các nhiệm vụ liên quan đến sắp xếp đơn vị hành chính cấp cấp xã giai đoạn 2023-2025, sắp xếp lại tổ chức bộ máy tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả.
Tập trung, đẩy nhanh tiến độ giải quyết, xử lý các dự án, công trình đầu tư có thời gian thực hiện kéo dài, tồn đọng, chậm tiến độ, đồng thời sắp xếp, sử dụng hiệu quả công trình trụ sở, công sở, tài sản công trên địa bàn; đẩy mạnh đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng theo hướng đồng bộ, hiện đại. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường công tác quốc phòng, quân sự địa phương,…